مقدمه حسابرسی عملکرد و عملیاتی

سيستم اقتصادي يک کشور به ميزان قابل توجهي به تصميم گيريهاي مديريت در واحدهاي اقتصادي بستگي دارد. بديهي است اين تصميم گيريها نقش تعيين کننده اي در ميزان درآمد هاي اقتصادي و ثمر بخش بودن فعاليتهاي تعيين شده و استفاده بهينه از امکانات توليدي و خدماتي مؤسسات انتفاعي و غيرانتفاعي کشور دارند. لذا اصولاً صاحبان سهام و يا نمايندگان آنها همواره مي خواهند بدانند که آيا مديران اجرايي در تصميم گيريهاي خود صحيح عمل کرده اند يا خير؟ و آيا توانسته اند از امکانات موجود حداکثر استفاده را کنند يا خير؟ آيا در موسسات افزايش کارايي و رعايت صرفه اقتصادي انجام شده است؟ امروز در محيط اقتصادي که داراي نظامهاي متعدد و ابعاد گوناگون است، مديريت سازماني تأکيد فزاينده اي بر ارزيابي صرفه اقتصادي، کارآيي و اثر بخشي عمليات سازماني دارد. حسابرسي عملکرد به عنوان ابزاري براي اين ارزيابي به کار مي رود. در محيطهاي رقابتي ضروري است تا مديران با استفاده از فرايند ارزيابي عملکرد به هدايت صحيح امور در مسير پيشرفت کار و در جهت اهداف و استراتژي هاي مورد نظر سازمان به شيوه اي آگاهانه بپردازند.
با توجه به تغييرات و تحولات سريع و افزايش توان و قابليتهاي رقابتي شرکتها وسازمانها در جهان امروز ميزان مطلوبيت عملکرد تک تک اجزاي کاري سازمان و مجموع آن مي تواند به عنوان معيار سنجش مؤفقيت يک سازمان براي مديران بسيار حائز اهميت باشد و با استفاده از آنها مي توانند به سنجش ارزيابي وضعيت موجود طرحهاي استراتژيک سازمان و بررسي عملکرد اجزاي کاري آن پرداخته و براي ارتقا و بهبود اثربخشي و کارآيي آنها اقدام کنند. گسترش رقابت موجب شده تا مديريت ارشد در بسياري از سازمانهاي نوين در به دست آوردن موقعيت مناسب در بازار و حفظ آن تمرکز يابد. مديران دريافته اند بسياري از سيستم هاي سازماني کـه انتظار مي رود براي پيشبـرد عمليات مفيد واقع شود در جهت عکس اهداف سازمان حرکت مي کند و موجب عقب ماندگي مي شود.
حسابرسـي عملکـرد يک ابـزار مفيـد براي اصلاح اين سيستم ها و هدايت سازمان به سوي اهداف آن است. در کشور ما مديريت بخش اعظم منابع اقتصادي بر عهده دولت است و کيفيت مديريت آن در سرنوشت ملت آثار اساسي دارد. مديران بخش دولتي بايد در برابر مردم و نمايندگان آنان پاسخگو باشند و ابزار اين پاسخگويي را بر اساس اطلاعات معتبر فراهم کنند. ماهيت بخش دولتي ايجاب مي کند که در اين بخش، حسابرسي عملکرد علاوه بر رسيدگي به صورتهاي مالي و اظهار نظر در چارچوب اصول و ضوابط حسابرسي مالي الزامي شود. از اين رو لازم است حسابرسان ضمن استفاده از خدمات متخصصان در زمينه هاي مختلف به ارزيابي کيفيت تصميم گيريهاي مديريت بپردازند و نتيجه‌گيريها و پيشنهادات اصلاحي خود را جهت بهبود هر چه بيشتر مديريت ارائه کنند.
با توجه به اهميت بهبود در ارتقا مديريت در سازمانها به خصوص در بخش دولتي ضرورت دارد که مديران نسبت به استقرار سيستم هاي جامع کنترل مديريت اهتمام ورزند و آن را از لحاظ ارزيابي مستمر کارايي، صرفه اقتصادي و اثربخشي مورد بازنگري قرار دهند. در اين راستا حسابرسان مديريت مشابه حسابرسان مالي مي توانند در جهت بهبود و تقويت اين سيستم ها نقش مهم و ارزنده اي را ايفاء کنند. در نتيجه حسابخواهي مطلوب بخش دولتي هنگامي ايجاد مي‌شود که با برنامه ريزي و عملـکرد ارگانها بر اساس بيان آشکار اهداف و نتايج مورد انتظار مورد رسيدگي قرار گيرد، بنابراين حسابرسي عملکرد بيان واضحي از رعايت صرفه اقتصـادي، کارآيـي و اثربخشي در عملـکرد تمامي سازمانهاي بزرگ و کوچک است.  آموزشگاه حسابداري