آموزشگاه حسابداري- حسابرسي عملکرد داراي سه مؤلفه کارايي، اثربخشي و صرفه اقتصادي است که از اهميت زيادي برخوردار است. امروزه ارزيابي کارايي، اثربخشي و صرفه اقتصادي بايد بخشي از فرايند عادي مديريت هر واحد تجاري در بخش عمومي و خصوصي باشد و مديران بررسي عملکرد را به عنوان يکي از مسئوليتهاي خود براي کنترل فعاليتها تلقي کنند و ارزيابي مستقل عملکرد مديران از طريق واحد حسابرسي داخلي يا حسابرسان مستقل صورت گيرد.
شکل شماره يک ارتباط بين داده، پردازش، ستانده و نيز کارايي، صرفه اقتصادي و اثربخشي را بيان مي کند:
همان طور که در شکل شماره يک مشاهده مي گردد، صرفه اقتصادي نسبت داده هاي برنامه ريزي شده و داده‌هاي واقعي با مقياس، کارايي نسبت داده هاي واقعي به ستانده هاي واقعي و اثربخشي نسبت ستانده هاي واقعي به ستانده هاي برنامه ريزي شده است.
ديوان محاسبات انگلستان اين سه مؤلفه را به صورت زير تعريف مي کند :
صرفه اقتصادي: حداقل کردن بهاي تمام شده منابع مورد نياز يا مصرفي با توجه به کيفيت مورد نظر (مصرف با توجيه اقتصادي)؛
کارايي :حداکثر ستانده با ميزان نهاده ثابت يا ستانده ثابت با حداقل نهاده ممکن(مصرف خوب) ؛
اثربخشي: مقايسه نتايج مورد نظر و نتايج واقعي پروژه ها، برنامه ها يا ساير فعاليتها (مصرف هوشمندانه).
استانداردها
استانداردهاي حسابرسي عملکرد شامل سه بخش استانداردهاي عمومي، استانداردهاي اجراي عمليات، استانداردهاي گزارشگري است.
الف ) استانداردهاي عمومي: استانداردهاي عمومي سواي استانداردهاي اجراي عمليات و گزارشگري به طور مشترک براي حسابرسي صورتهاي مالي و حسابرسي عملکرد وضع گرديده است. اين استانداردها عبارتند از:


شرايط کارکنـان مؤسسه حسابرسـي، استقـلال مؤسسه حسابرسـي و حسابرسـان، مراقبتهاي تخصصي و حرفه اي و برقراري کنترل کيفيت.
اين استانداردها در کليه مؤسسات حسابرسي، اعم از دولتي و غير دولتي که حسابرسي برنامه ها، فعاليتها و وظايف دستگاههاي دولتي، سازمانهاي غير انتفاعي و .... را به عهده دارند، کاربرد دارد.
ب) استانداردهاي اجراي عمليات:
1- برنامه ريزي: عمليات حسابرسي بايد به حد کافي برنامه ريزي شود. برنامه حسابرسي بايد در کليه مراحل حسابرسي اجرا گردد. اهداف حسابرسي، حوزه عمل حسابرسي و متدولوژي حسابرسي هيچ کدام جدا از هم نيستند. لذا حسابرسان ناگزيرند اين سه عنصر را همزمان برنامه ريزي و طراحي کنند.
2- سرپرستي: کارکنان به طور صحيحي سرپرستي شوند. به منظور تعيين اينکه آيا اهداف حسابرسي در جريان اجرا است، سرپرستي مستقيم حسابرسان و ساير اشخاصي که ( مشاوران، کارشناسان و امثالهم) به امر حسابرسي مي‌پردازند، الزامي است. اصول سرپرستي ايجاب مي کند براي کارکنان آموزش لازم ترتيب داده شود.
3- رعايت قوانين و مقررات: هرگاه رعايت قوانين و مقررات براي تأمين اهداف حسابرسي ضرورت داشته باشد حسابرسان بايد در مورد رعايت قوانين و مقررات به نحوي برنامه ريزي کنند تا اطمينان معقولي از کشف موارد خلاف فراهم شود. در کليه مراحل اجراي حسابرسي، حسابرسان بايد نسبت به حالات و رويکردهايي که مي تواند دال بر اعمال خلاف قانون يا تخطي از قوانين و مقررات باشد، هوشيار باشند.
4- کنترل هاي مديريتي:حسابرسان بايد درکي از کنترل هاي مديريتي که به موضوع حسابرسي مربوط مي شود، به‌دست آورند. هنگامي که کنترل هاي مديريت در اهداف حسابرسي مهم هستند، حسابرسان بايد مدارک کافي به منظور پشتيباني از قضاوتهايشان در مورد کنترل ها، کسب کنند.
5- مدارک: دستيابي به مدارک مربوط، قابل اطمينان وکافي مبناي معقـولي در جهت يافتـه ها و نتيجه گيريهاي حسابرسان را فراهم مي کند. کار حسابرسان بايد در فرم کاربرگها ثبت و نگهداري شود. کاربرگها بايد حاوي اطلاعات کافي باشند تا يک حسابرس مجرب بتواند بدون برقراري ارتباط با حسابرس قبلي، از مدارکـي که قضـاوتها و نتيجه گيريهاي در خور اهميت حسابرسان را به اثبات مي رساند، پشتيباني کند.
ج) استانداردهاي گزارشگري:
1-گزارش مکتوب: گزارش حسابرسي بايد به طور کتبي تهيه و نتايج هر رسيدگي به آن منتقل شود.
گزارش حسابرسي به منظور تأمين مقاصد زير به صورت کتبي تهيه مي شود:
- انتقال نتايج حسابرسي به مسئولان در کليه سطوح؛
- نتايج حسابرسي کمتر در مظان سوء تفاهم قرار مي گيرد؛
- نتايج حسابرسي در معرض بازرسي همگاني قرار مي گيرد؛
- تسهيل پيگيري.
2- ارائه به موقع گزارش: گزارش حسابرسي بايد به طريق مقتضي منتشر شود تا اطلاعات لازم براي استفاده به موقع در اختيار مقامات اداري و اشخاص ثالث ذينفع قرار گيرد.
گزارش ولو اينکه با نهايت دقت تهيه شده باشد، ولي به موقع در اختيار تصميم گيرندگان قرار نگيرد، از ارزش لازم برخوردار نخواهد بود. بنابراين، حسابرسان بايد براي انتشار به موقع گزارش حسابرسي، برنامه ريزي لازم را معمول دارند.
3- محتواي گزارش: در گزارش حسابرسي بايد اهداف، حوزه عمل و متدولوژي حسابرسي بيان شود؛
4- ارائه گزارش: گزارش بايد کامل، دقيق، قابل اثبات، قانع کننده و تا آنجا که موضوع اجازه مي دهد شفاف و مختصر باشد؛
5- توزيع گزارش: گزارش کتبي حسابرسي بايد توسط مؤسسه حسابرسي به مقامات مسئول سازمان تحت رسيدگـي, مراجع ذيصـلاح سازمانهايي کـه خواستار انجام حسابرسي بوده اند، يا ترتيب اجراي آن را داده اند از جمله سازمانهايي که وجوهي به سازمان تحت رسيدگي پرداخت کرده اند، تسليم شود، مگر آنکه منع قانوني و يا ملاحظات ديگري وجود داشته باشد.