آموزشگاه حسابداري
يک سيستم اطلاعاتي مي باشد که از طريق ثبت ، طبقه بندي ، تلخيص و گزارشگري رويدادھاي مالي، اطلاعات لازم را
در اختيار استفاده کنندگان از صورت ھاي مالي قرار مي دھد و امکان قضاوت و تصميم گيري آگاھانه را فراھم ميسازد.
دوباره اما :   گفتيم اطلاعات بدست مي آوريم تا در اختيار استفاده کنندگان قرار بديم؟ استفاده کنندگان کيا هستند و به چند دسته تقسيم مي شن؟
?- درون سازماني : شامل مديران اجرايي مي باشند که اين اطلاعات را براي برنامه ريزي ، کنترل و پيشرفت عمليات مورد استفاده قرار مي دهند.
?- برون سازماني : شامل طيف گسترده اي مي باشند از جمله سهامداران ، سارمايه گذاران بالقوه ، طلبکاران ، اتحاديه هاي کارگري و مراجع مالي و اقتصادي دولتي مي توان نام برد.
حالا وارد مرحله ي بعد مي شيم. توي هرکاري ما يه سري مفروضات داريم که هيمنطورکه از اسمش مشخصه فرض مي کنيم اين اتفاقات مي افتن مگر اينکه خلافش ثابت بشه.
توي حسابداري هم به همين صورت هست و حالا مي خوام مفروضات حسابداري نام ببرم . حالا تعريف کتابي اين مفروضات :
ما فرض مي کنيم که:
?-فرض تفکيک شخصيت : براساس اين فرض براي ھر موسسه شخصيت مستقل از مالک يا مالکان آن و ھمچنين مستقل از ساير مؤسسات در نظرگرفته مي شود ودفاتر جداگانه اي تنظيم ميگردد.
?- فرض تداوم فعاليت : براساس اين فرض فعاليت مؤسسه در آينده تداوم خواھد يافت. يعني مؤسسه يک دوره زماني کافي براي اجراي عمليات انجام قراردادھا و ايفاي تعھدات خود خواھد داشت.
?- فرض دوره مالي : براساس اين فرض دوران فعاليت يک موسسه به دوره ھاي زماني کوتاه و مساوي ، معمولا يکساله تقسيم مي شود که درپايان ھر دوره مالي گزارش ھاي مالي جداگانه اي تنظيم ميگردد . ھر دوره مالي را که برابر يکسال کامل باشد ، سال مالي مي گويند.
?- فرض تعهدي : براساس اين فرض درآمدھا به محض تحقق و ھزينه ھا به محض تحميل ،بدون توجه به زمان دريافت و يا پرداخت وجه آنھا بايد شناسايي و در سيستم ثبت شود.
?-فرض واحد پول : بدين معني که آثارو نتايج کليه عمليات و معاملات يک موسسه بايد برحسب واحد پول اندازه گيري و گزارش شود.زيرا پول وسيله مبادله و مقياس مشترک اندازه گيري ارزش در کليه مبادلات اقتصادي مي باشد.
اصول حسابداري : تمام استانداردهاي حسابداري توسط سازمان حسابرسي در ايران تعيين و ابلاغ مي گردد و حسابداران بايد طبق اين اصول به صورت کامل و مناسب فعاليتهاي خود را اثبات نمايند .
بازهم اما:  اصول حسابداري به شرح زير هستند :
?- اصل بهاي تمام شده : مطابق اين اصل رويدادھاي مالي بايد به بھاي تمام شده و در تاريخ وقوع ، در سيستم ثبت و در صورت ھاي مالي منعکس مي شود.
?-اصل تحقق درآمدها: براساس اين اصل درآمدھا به محض تحقق بدون توجه  به زمان دريافت وجه آنھا بايدشناسايي و ثبت شود.
?-اصل تطابق ھزينه هاو درآمدها: مطابق اين اصل براي بدست آوردن سود هر دوره مالي بايد ھزينه هاي هر دوره را از درآمدهاي همان دوره کسر نمود.
?- اصل افشاء : براساس اين اصل کليه رويدادهاي مالي بايد به نحو مناسب و کامل افشاء گردد.
 
خب حالا که با اصول حسابداري آشنا شديم بد نيست با يه مطلب ساده ديگه هم آشنا بشيم
آموزشگاه حسابداري
 انواع واحدهاي اقتصادي از نظر فعاليت :
?-خدماتي : مؤسساتي مانند آموزشگاه ھا , ھتل ھا, بيمارستان ھا, تعميرگاه ھا و … که خدماتي را به مشتريان خود ارائه مي کنند.
?-بازرگاني : مؤسساتي که به خريد و فروش کالا اشتغال دارند، بدون آنکه در کالاي مورد مبادله تغيير شکلي دھند.
?- مؤسسات توليدي : مؤسساتي که مواد اوليه و کالاهايي را خريداري نموده و سپس آن ھا را تغيير شلک داده و يا به  کالاي ديگر تبديل نموده و به فروش مي رساند.
انواع حسابها :
?- حسابهاي موقت  : حسابهايي هستند که مربوطه به يکسال )يايک دوره) مي باشند ومشخص کننده سود و زيان شرکت مي باشند.
?-? درآمد : مبالغي که به صورت ارائه خدمات يا فروش کالا از مشتريان دريافت مي گردد.
?-? هزينه : گاهي اوقات در شرکتهاي تجاري مبالغي پرداخت مي شود که از بابت آن هيچگونه دارايي عايد شرکت نمي شود ، اين موارد مصرفي اند و قابل بازگشت نيستند مانند : اجاره ، تعميرات ، حقوق و …
?-? برداشت :  مبالغي که در جهت مصارف شخص خود مالک ، برداشت مي شود در اين حساب ثبت مي گردد . اين برداشتها در پايان سال از آورده هاي مالک کسر شده تا سرمايه واقعي وي مشخص شود .
?- حسابهاي دائم : حسابهايي هستند که مرتباً در طول دوره تکرار مي شوند.
?-? دارايي ها:  منابع اقتصادي هستند که منافع آينده را در برمي گيرند.
?-?-? دارايي هاي جاري : دارايي هايي هستند که نقد هستند و يا نقد کردن آنها آسان مي باشد مانند موارد ذيل :
نقد و بانک : حسابهايي که به صورت جاري و يا پس انداز در بانک افتتاح و مبالغ ريالي و يا اسناد در آنجا نگهداري مي شود .
صندوق : مبالغي که به صورت ريالي در داخل شرکت نگهداري مي شود .
تنخواه گردان : شخصي است زير مجموعه حسابداري که مبالغي در اختيار او قرار داده مي شود تا مخارج شرکت را پرداخت کند )مسئول خريد يا کارپرداز( .
پيش پرداختها : در بعضي از مواقع شرکت مبالغي را پرداخت مي کند ولي هيچگونه خدمات يا کالايي را دريافت ننموده است .
سپرده ها : اين دارايي به ? قسمت رهني و ملکي تقسيم مي شود .
موجودي کالا : کالاهايي که به نيت فروش خريداري و در انبار نگهداري مي شوند با عنوان موجودي کالا در سيستم حسابداري منعکس مي گردد.
حسابها و اسناد دريافتني : نقد و نسيه همانند چک و سفته
?-?-? دارايي هاي ثابت : دارايي هايي هستند که نقد نيستند و يا نقد کردن آنها آسان نمي باشد.
مانند )زمين ، ساختمان ، تجهييزات و اثاث و وسايط نقليه موتوري)
?-?-? دارايي هاي نامشهود : دارايي هايي هستند که وجود دارند اما قابل مشاهده نيستند مانند)علائم تجاري کالا )بِرَند ( ، سرقفلي نرم افزار ، امتيازات آب و برق و گاز و تلفن و موبايل ، حق اختراع ، حق تأليف و حق انشعابات و … ( ….
?-? بدهي ها : تعهداتي هستند که ما يا شرکت نسبت به اشخاص و يا موسسسات داريم و اين تعهدات را بايد از طريق وجه نقد ، تحويل کالا و يا ارائه خدمات پرداخت نماييم .
?-?-? بدهي جاري :حقوق پرداختي )معوقه( ، پيش دريافتها ، حسابهاي پرداختي ، اسناد پرداختني
?-?-? بدهي بلند مدت:  وامهاي پرداختني و اسناد پرداختني بلند مدت
?-? سرمايه : به آورده هاي نقدي يا غيرنقدي مالک سرمايه گويند .
نکته مهم : در استانداردهاي حسابداري معادله اي وجود دارد که حسابهاي دائم را به يکديگر مرتبط مي سازد :
دارايي  = بدهي + سرمايه
ولي قبل از شروع يه موردي درباره بدهکاري و بستانکاري مي خوام بگم تا وقتي مطالب مي خونيد زياد سردرگم نشيد.
کلمه بدهکار که يعني شخصي که به جايي به شخصي بدهي داره و بستانکار هم يعني کسي که از جايي از شخصي طلب داره يا مي خواهد پولشو بستونه و طرف بستانکاره .
توي حسابداري اين دو تا کلمه به شدت استفاده مي شه و هرچيزي يه ماهيتي داره يعني يا بستانکاره يا بدهکار که مرور زمان با ماهيت ها بيشتر آشنا مي شيد.
من يه مثال خيلي خيلي ساده مي زنم ؟
مثلا بانک
بانک هميشه بدهکاره؟ خب چرا بدهکاره ؟ چون ما مي ريم يه حساب باز مي کنيم درآمد شرکت مي ريزيم توي بانک و بانک پول از ما مي گيره و بانک به ما بدهکار مي شه چون بايد پول مارو پس بده . راحت بود؟ خب ما چي هستيم اين وسط؟ ما مي شيم بستانکار
به همين سادگي
بالا چي گفتم؟ گفتم در آمد شرکت مي ريزيم توي بانک و بانک مي شه بدهکار به ما
حالا به جاي اينکه بگيم به ما بدهکار مي گيم به درآمد شرکت بدهکاره يعني درآمد شرکت ميشه بستانکار،چون بانک مبلغ بخاطر
در آمد گرفته و معادله دو طرفه ما دو شخصيت داره
يکي بانکه يکي درآمد شرکت ….
اميدوارم واضح گفته باشم، حالا ادامه مطلب بخونيد
انواع دفاتر :
دفاتر به دو دسته کلي قانوني و کلي تقسيم مي شوند که خود نيز دسته بندي جداگانه دارد
? – دفاتر قانوني :
?-? – روزنامه : تمام فعاليتهاي موسسسه به صورت کامل و مناسب در اين دفتر ثبت مي شود و ترتيب آن بصورت زير است :
الف) شماره سند و تاريخ
ب) سمت راست با عنوان بدهکار به شرکت
ج) مبلغ بدهکار شده به شرکت
د) سمت چپ با عنوان بستانکار از شرکت
ن) مبلغ بستانکار شده از شرکت
و) شرح مختصري از رويداد (شماره فاکتور ، شماره چک ، شماره فيش واريزي )و….
?-? – کل : تمام عناوين دفتر روزنامه به صورت مجزا و مستقل از يکديگر طبقه بندي مي گردد که به آن حساب T مي گويند.
تعريف حساب T – جهت راحتي کار خود براي طبقه بندي حسابها از يک خط افقي و يک خط عمودي استفاده مي شود که عنوان حساب بالاي خط افقي نوشته مي شود که اصطلاحاً در اين دفتر نيز به سمت راست )بدهکار( و به سمت چپ )بستانکار( مي گويند .
نکته : در حساب T هميشه هنگام تفريق کردن حاصل تفريق زير عدد بزرگتر قرار مي گيرد يعني چه بدهکار چه بستانکار باشد حاصل تفريق سمت عدد بزرگتر قرار دارد اگر افزايش با بدهکار باشد افزايش بدهي و زيان و اگر افزايش با بستانکار باشد افزايش بستانکاري و سود مي باشد.
- دفاتر اختياري
تعريف دفتر معين : اين دفتر عناوين دفتر کل را به ريزتر تبديل مي نمايد .
تعريف دفتر تفضيلي : اين دفتر عناوين دفتر معين را به يک طبقه ريزتر تبديل مي نمايد .
 
دفتر کل                                           دفتر معين                                دفتر تفضيلي
مبلغ بانک ??,????,???                    بانک صادرات ??,???,???                   شعبه خيابان فلسطين
                                                               بانک ملت ??,???,???                        شعبه خيابان امام خميني
                                                         بانک ملي ??,????,???                      شعبه خيابان امام رضا
افزايش يا کاهش حسابها در دفاتر :
الف)حسابهاي دائم : تمام افزايش يا کاهش حسابها از معادله حسابداري تبعيّت مي کند که به صورت زير مي باشد.
در دارايي ها افزايش ميزان حساب بدهکار است و درنتيجه کاهش آن نيز بستانکار خواهد بود در بدهي ها و سرمايه افزايش ميزان حساب بستانکار است و کاهش آن بدهکار خواهد بود.
ب)حسابهاي موقت : اين حسابها در حسابهاي دائمي ادغام مي شوند پس بايد طوري در معادله قرار گيرند که بعد از محاسبه تبديل به حسابهاي دائم شوند.
 
نکته : مبلغ يا چک اگر از صندوق کم شد صندوق بستانکار شده صندوق در سمت چپ و اگر مبلغ يا چک به صندوق اضافه شد و موجودي صندوق افزايش پيدا کرد صندوق سمت راست و بدهکار مي شود.
نکته : در تراز آزمايشي هميشه جمع مانده هاي مبالغ در دو طرف بدهکار و بستانکار بايد مساوي باشد .
بعد از تکميل دفتر کُل بايد از متوازن بودن حسابها مطمئن شويم به همين منظور از تراز آزمايشي استفاده مي نماييم .
 
حال به مثال هاي زير توجه کنيد :
ثبت ، وصول ، برگشت چک :
الف)اسناد دريافتني يا چک شخصي :
ثبت دريافت چک :
مثال : چکي به مبلغ ?,???,??? ريال بابت ارائه خدمات دريافت شد .

ثبت وصول چک اشخاص و واريز آن به بانک موسسه :

ثبت برگشت چک اشخاص : (در اين حالت اسناد تبديل به حساب مي شود)

نکته :در اصطلاح حسابداري چک چه وصول شود چه برگشت بخورد اسناد دريافتني هميشه در قسمت چپ (بستانکار) خواهد بود .
 
اسناد پرداختني يا چک شرکت :
ثبت پرداخت چک :
مثال : چکي به مبلغ ?,???,??? بابت تعميرات پرداخت شد .

پاس چک شرکت :

ثبت و برگشت چک شرکت : (در اين حالت نيز اسناد تبديل به حساب مي شوند)
انواع صورت هاي مالي
?- صورت سود و زيان
يکي از انواع صورت ھاي مالي مي باشد که در پايان دوره مالي تھيه  شده و بيان گر نتايج عمليات يک مؤسسه مي باشد.در
صورت سود و زيان , ابتدا درآمدھا نوشته مي شود و سپس ھزينه ھا از آن کسر مي شود و سود يا زيان مؤسسه  به دست مي
آيد.
?-صورت حساب سرمايه :
يکي از انواع صورت ھاي مالي مي باشد که در پايان دوره مالي تھيه شده و تغييرات سرمايه را طي يک دوره مالي نشان
ميدھد.در صورت حساب سرمايه ابتدا سرمايه اول دوره نوشته مي شود ، سپس سرمايه گذاري مجدد و سود ويژه بعد از
کسر 25 درصد ماليات به آن اضافه،  و زيان ويژه و برداشت مالک مؤسسه از آن کسر مي گردد تا سرمايه پايان دوره
مشخص گردد.
?-– تراز نامه
ترازنامه  فقط مانده حساب ھاي دائمي گزارش مي گردد. تراز نامه درپايان ھر دوره مالي تنظيم مي شود.